แมลงวัน

เรื่อง แมลงวัน
ท่านศาสดามุฮัมมัด ซล ได้กล่าวว่า เมื่อมีแมลงวันได้ตกใส่ภาชนะของพวกท่านคนใดคนหนึ่ง ให้เขากดมันให้จมไปทั้งตัว หลังจากนั้นให้เอาไปทิ้ง เพราะปีกหนึ่งจากสองของมันเป็นยา และปีกอีกข้างหนึ่งเป็นโรค รายงานโดย บุคอรี นะซาอี อาบูดาวูด
แมลงวันมีชื่อทางภาษาอังกฤษว่า House Fly และมีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Musca domestica จัดเป็นแมลงชนิดหนึ่ง ขนาดเล็ก ประกอบด้วย สามส่วน คือส่วนที่หนึ่งคือส่วนหัว ซึ่งจะมีปากใว้ดูดอาหารได้ ส่วนที่สองคือส่วนอก จะประกอบด้วยปล้องสามปล้องและมีขาคู่หนึ่งออกมาในแต่ละปล้อง จึงมีขางอกออกมาทั้งหมดหกขา และปีกสองปีกอยู่เหนือขาปล้องกลาง ส่วนที่สามคือส่วนท้องหรือลำตัวซึ่งจะมีกระเพาะอาหารและลำไส้ และระบบย่อยอาหารอยู่ภายใน ด้านข้างขอลำตัวจะมีท่อหายใจ โผล่ออกมาเป็นแถว ท่อที่ใหญ่ที่สุดจะอยู่บริเวณส่วนใต้ปีกทั้งสองข้าง ส่วนท่อเล็กๆอื่นๆ อยู่บริเวณท้อง ตัวโตเต็มวัยจะมีชีวิตอยู่ประมาณ 17-29 วัน
แมลงวันจะมีเชื้อโรคติดอยู่ตาขาทั้งหกข้างและปีกทั้งสองข้างของมันเนื่องจากมันชอบอยู่ในที่สกปรก และขามันมีลักษณะเป็นขนๆเชื้อโรคจึงติดไปกับมันโดยง่าย
แต่เชื้อโรคเหล่นี้ไม่ได้อยู่ตลอดไป มันจะอยู่ไม่นานแล้วหายไปหมด เช่น B enteritidis ที่ทำให้เกิดลำไส้อักเสบหรือโรคท้องร่วง จะอยู่ได้โดยไม่เกินเจ็ดวัน B typhosus ต้นเหตุของโรคไข้ไทฟอยด์ อยู่ได้ไม่เกินหกวัน V cholera ที่ทำให้เกิดโรคอหิวาต์ อยู่ได้ไม่เกินสองวัน หลังจากนั้นมันจะหายไปหมดโดยไม่มีเชื้อโรคใดๆหลงเหลืออยู่นอกจากเชื้อที่อยู่เป็นปกติในลำไส้เท่านั้น
สาเหตุที่เป็นเช่นนี้เพราะในลำไส้ของแมลงวันมีไวรัสชนิดหนึ่งอาศัยอยู่ และมีไวรัสชนิดนี้เอง ที่เป็นตัวจับแบคทีเรียทั้งหมดนี้ และปล่อยดีเอ็นเอของมันเข้าไปในเซลล์เชื้อโรคเหล่านี้ จึงต้องผลิตแต่ตัวไวรัสชนิดน้ออกมาจนตัวเชื้อโรคเองต้องแตกออกและตายไปในที่สุด
ไวรัสชนิดนี้ จึงมีชื่อว่า แบคเทริโอเฟจ bacteriophage หรือเรียกสั้นๆว่า เฟจ phage แปลว่าผู้ฆ่าแบคทีเรียนั่นเอง ซึ่งเป็นสิ่งที่รู้จักกันดีและได้ถูกใช้ในการฆ่าเชื้อโรคทีทำอันตรายมนุษย์เป็นช่วงเวลาหนึ่ง หลังจากนั้นอเล็กซานเดอร์ เฟลมมิง คิดค้นยาฎิชีวนะคือยาเพนิซิลลินขึ้นมาได้เป็นครั้งแรก ก็เลยทำให้แบคเทอริโรเฟจค่อยๆเสื่อมความนิยมลงไป และไม่ค่อยมีการค้นคว้าเกี่ยวกับมันอีก นอกจากในประเทศรัศเซีย ซึ่งยังมีการค้นคว้าอยู่
นอกจากนี้สิ่งมีชีวิตเล็กๆที่อาศัยร่วมในลำใส้ของแมลงวันแต่ไม่ทำอันตรายแมลงวันนั้นก็มีฤทธ์ฆ่าเชื้อโรคเช่นเดียวกัน โดยเป็นพวกเชื้อราบางชนิดที่เขาเรียกว่า ไมดครไบโอตา microbiota ซึ่งหมายถึงสิ่งมีชีวิตเล็กๆเท่านั้นเอง
เมื่อแมลงวันถูกกดให้จมน้ำจะสำลักและขย้อนเอาของที่อยู่ในลำไส้ของมันออกมา ซึ่งหนึ่งในนั้นก็คือ แบคเทอริโอเฟจ และในขณะเดียวกัน็ยังมีไมโครไบโอตา ที่ถูกขับออกมาทางท่อหายใจออกมาฆ่าเชื้อโรคด้วย
ดังนั้นการที่แมลงวันตกลงไปในน้ำ จึงทำให้น้ำนั้นเป็นเชื้อโรค แต่เมื่อกดแมลงวันนั้นให้จม สารกำจัดโรคก็จะออกมาฆ่าเชื้อโรคเหล่านั้นได้ สมจริงดั่งที่ท่านรอซุลได้บอกใว้เมื่อพันสี่ร้อยปีก่อน แต่วิทยาการสมัยไหม่ก็เพิ่งรู้จักมันประมาณร้อยกว่าปีมานี่เอง
จาก นายแพทย์กษิดิษ ศรีสง่า
จากสุขสาระฉบับที่ 35 ประจำเดือนพฤศจิกายน 2549
หนังสือ พิมพ์ kampong ฉบับรายเดือน ปีที่5 ฉบับที่49ประจำเดือนพฤษจิกายน 2550
จาก บ่าวของอัลลอฮ